Altza durante la guerra civil española
ION URRESTARAZU PARADA
Liburu honek Gerra Zibila Altzan gaiaren egungo egoera aurkezten du bere orrialdeetan, gure historia garaikidearen funtsezko gaietako bat. Lan hau gai horri buruzko ezagutzan dagoen hutsunea betetzera dator. Izan ere, gerra amaitu eta urtebetera Hiriak Herria anexionatu eta Altzak udal-nortasuna galdu ondoren, Altzak Donostia barruan tratu periferikoa jasoko du, baita historiako azterlanei dagokionez ere. Interneten eskuragarri dauden artxibo eta hemeroteka digitalekin egindako lanetik abiatuta, egileak sakabanatutako dokumentazio mordoa arakatu eta berreskuratu du, aurretik egindako lanekin eta dagoeneko ezagunak diren dokumentuekin uztartuz. Honela, liburua Altza Herriaren bizitza politikoa Errepublika garaian hasten da, segidan gerra garaian sartzeko, -frankisten matxinada eta bi hilabeteko gerra Frente Popularraren Defentsa Batzordearen pean, Mirakruzeko ‘checa’-ri arreta berezia eskainiz-, eta Altzaren erorketa frankisten esku, berrantolaketa politiko, sozial eta ekonomiko berri bat ekarriko duena, modu tragikoan gerrako biktimek, errepresioa eta erbesteak arreta berezi bat mereziko duen, Bidebietako Tiro Nazionalak protagonismo nabarmen bat edukiz. 1940an Donostiak Altza anexionatzea erregimen berriaren ezarpenaren beste ondorio bat izango da. Biktimen hainbat zerrenda dituzten eranskinek eta prentsan jasotako gertaerak egunez egun jasotzen dituen beste batek osatzen dute lana.